Μάλλον έχουμε ακούσει πολλά για τα τρανς λιπαρά. Ξέρουμε ότι ανθυγιεινά, αλλά μπορεί να μην γνωρίζουμε γιατί.
Παρόλο που η πρόσληψη μειώθηκε τα τελευταία χρόνια καθώς η ευαισθητοποίηση έχει αυξηθεί, εξακολουθούν να αποτελούν πρόβλημα δημόσιας υγείας.
Αυτό το άρθρο εξηγεί όλα όσα πρέπει να γνωρίζουμε για τα τρανς λιπαρά.
Τι είναι τα τρανς λιπαρά;
Τα τρανς-λιπαρά, ή τα τρανς-λιπαρά οξέα, είναι μια μορφή ακόρεστου λίπους.
Υπάρχουν σε φυσικές και τεχνητές μορφές.
Φυσικά τρανς λιπαρά υπάρχουν στο κρέας και στα γαλακτοκομικά. Ωστόσο, αυτά δεν μας απασχολούν τόσο πολύ. Αρκετές μελέτες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η μέτρια πρόσληψη αυτών των λιπών δεν φαίνεται επιβλαβής. Το πιο γνωστό τρανς λίπος αυτού του είδους είναι το συζευγμένο λινελαϊκό οξύ (CLA), το οποίο βρίσκεται στο γαλακτοκομικό λίπος. Διατίθεται στην αγορά και ως συμπλήρωμα διατροφής.
Ωστόσο, τα τεχνητά τρανς ή μερικώς υδρογονωμένα λίπη – είναι επικίνδυνα για την υγεία μας.
Αυτά τα λίπη εμφανίζονται όταν τα φυτικά λιπαρά τροποποιούνται χημικά για να παραμείνουν στερεά σε θερμοκρασία δωματίου, γεγονός που τους δίνει πολύ μεγαλύτερη διάρκεια ζωής
Βλάπτουν την καρδιά;
Τα τεχνητά τρανς λιπαρά μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο καρδιακής νόσου. Κι αυτό γιατί ροκαλούν σημαντική αύξηση της LDL (κακής) χοληστερόλης χωρίς αντίστοιχη αύξηση της HDL (καλής) χοληστερόλης .
Επηρεάζουν την ευαισθησία στην ινσουλίνη και τον διαβήτη;
Μπορούν να προκαλέσουν αντίσταση στην ινσουλίνη και διαβήτη τύπου 2, αλλά τα αποτελέσματα από μελέτες σε ανθρώπους δεν έχουν καταλήξει σε ασφαλή συμπεράσματα.
Σχέση με φλεγμονή
Η φλεγμονή θεωρείται πρωταρχική αιτία πολλών χρόνιων ασθενειών, όπως καρδιακές παθήσεις, μεταβολικό σύνδρομο, διαβήτης και αρθρίτιδα.
Μελέτες δείχνουν ότι τα τρανς λιπαρά αυξάνουν τη φλεγμονή, ειδικά σε άτομα με υπερβολικό βάρος ή παχυσαρκία.
Σχέση με την καρδιαγγειακή νόσο και τον καρκίνο
Τα τρανς-λιπαρά πιστεύεται ότι προκαλούν βλάβη στην εσωτερική επένδυση των αιμοφόρων αγγείων, το ενδοθήλιο.
Μπορεί να βλάψουν την εσωτερική επένδυση των αιμοφόρων αγγείων. Ωστόσο, η επίδρασή τους στον κίνδυνο καρκίνου είναι λιγότερο σαφής.
Πηγές στη σύγχρονη διατροφή
Μερικώς υδρογονωμένα φυτικά έλαια είναι η μεγαλύτερη πηγή τρανς-λιπαρών στη διατροφή μας, επειδή είναι φθηνά στην παραγωγή και έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής.
Βρίσκονται σε όλα σχεδόν τα επεξεργασμένα τρόφιμα: πατατάκια, μπισκότα, έτοιμα κέικ, λουκάνικα, αλλαντικά, παγωτά, προτηγανισμένες πατάτες. Όλα τα συσκευασμένα, επεξεργασμένα τρόφιμα τα περιλαμβάνουν στη σύνθεσή τους.
Πώς να τα αποφύγουμε
Μπορεί να είναι δύσκολο να τα αποφύγουμε εντελώς.
Για να τα αποφύγουμε, είναι σημαντικό να διαβάζουμε τις ετικέτες διατροφικής επισήμανσης. Αναφέρονται ως μερικώς υδρογονωμένα έλαια ή φυτικά λιπαρά στη λίστα συστατικών.
Αν και η ποσότητα των τρανς λιπαρών στη σύγχρονη διατροφή έχει μειωθεί, η μέση πρόσληψη εξακολουθεί να προκαλεί ανησυχία σε πολλές χώρες.
Όσο πιο αγνά και σπιτικά προϊόντα επιλέγουμε, τόσο λιγότερα τρανς λιπαρά προσλαμβάνουμε. Ας κάνουμε παγωτό γιαούρτι με φράουλες ή cookies βρώμης με μπανάνα και σοκολάτα.
